Badania User Experience - Czym są i w jakim celu warto je robić?

Badania user experience na stałe wprowadziły się do wszelkich działań związanych z projektowaniem i tworzeniem produktów interaktywnych. Można było się tego spodziewać, gdyż w czasach coraz większej konkurencji na rynku, firmy niezależnie od branży muszą poprawiać swoje systemy i aplikacje webowe. Skupienie się na konsumencie to jedyna droga, aby długoterminowo osiągnąć sukces, rozwiązać problemy i wyprzedzić konkurencje. Liczba aplikacji i stron internetowych, jakie użytkownik jest w stanie przejrzeć w ciągu dnia jest ograniczona. Badania ux pomagają stworzyć dokładnie taki produkt, jakiego poszukuje konsument. 

Badania User Experience - Definicja 

Oficjalna definicja user experience (norma ISO 9241-210) mówi nam, że pojęcie to oznacza całość postrzegania i reakcji osoby, które są wynikiem korzystania lub przewidywanego wykorzystywania produktu, usługi lub systemu. Badania natomiast pozwalają nam odnaleźć wspomnianą całość i oprzeć działania projektantów i programistów na solidnych fundamentach. Istnieje co najmniej kilka najważniejszych rodzajów badań, które wybiera się zależnie od oczekiwanych przez klienta celów, wysokości budżetu i dostępnego czasu. Badania ux możemy podzielić na moderowane i niemoderowane, bezpośrednie i zdalne, produktowe i kontekstowe, eksperckie i z użytkownikami, dotyczące zachowań i dotyczące postaw, ilościowe i jakościowe, a nawet na formalne i nieformalne. Wybór jest ogromny. Można tylko się domyślać, jak ważny przed wyborem jest dokładny wywiad z agencją ux. Tylko po dokładnym określeniu oczekiwań będzie ona w stanie zaproponować optymalne rozwiązanie opierając się na swoich wcześniejszych doświadczeniach i kompetencjach. 

Po co robimy badania user experience?

Carol Barnum powiedział kiedyś: „Nikt nie pokaże Twojemu klientowi, co działa, a co nie, co się podoba, a co niepokoi, co angażuje lub nudzi użytkownika lepiej niż on sam”. Bez wahania można stwierdzić, że często nie jesteśmy w stanie określić reakcji osób z naszej grupy docelowej na naszą aplikację internetową lub innych produkt interaktywny. Badania user experience pozwalają nam na uzyskanie bezcennych informacji, których wykorzystanie może przeważyć o powodzeniu całego projektu. Badania umożliwiają: 

• Projektowanie oparte na faktach zamiast przeczuć 


• Szybsze rozwiązywanie różnic zdań w zespole projektowym 


• Dopasowanie projektu do odbiorców zamiast do twórców 


• Zrozumienie potrzeb grupy docelowej


• Inspirowanie do tworzenia nowych rozwiązań i ulepszeń innowacyjnych na rynku 

Badania UX w projektach interaktywnych - Najczęstsze wątpliwości 

Przed podjęciem decyzji o badaniach konsumenckich pojawiają się wątpliwości, co jest całkiem normalne. Postawa sugeruje ostrożność i chęć otrzymania odpowiedzi na pytania możliwie niskim kosztem. Niestety większość z sygnalizowanych wątpliwości jest bezpodstawna. Najczęściej spotykane wątpliwości to: 

• Nasi pracownicy wiedzą, czego chcą użytkownicy 


• Konsumenci sami nie wiedzą, czego chcą


• Brak nam czasu na badania


• Po co badania, skoro mamy tutaj ekspertów


• Badania to możliwe ograniczenie kreatywności 


• Można zmanipulować i dopasować wyniki do siebie 


• Użytkownicy kłamią 

Perspektywa, która ujawnia tego rodzaju negatywne opinie może znacznie ograniczyć możliwości przyszłego produktu i sprawić, że jego ostateczna forma minie się ze stawianymi wobec niego oczekiwaniami. Wbrew pozorom koszty badań będą zazwyczaj znacznie mniejsze niż ewentualne poprawianie istniejącego już produktu i zmienianie na finalnym etapie podstawowych założeń w przypadku błędnego ich oszacowania w początkowej fazie. 

 Dokładne badania konsumenckie przepisem na sukces projektu? 

Obserwacja, wywiad kontekstowy, fokus, wywiad pogłębiony, badanie dzienniczkowe, testy użyteczności, sortowanie kart, eyetracking, analiza treści, śledzenie ruchów myszki, analiza statystyk, testy A/B, czy badania kwestionariuszowe wymagają odpowiedniego przygotowania ze strony agencji ux. Badania konsumenckie przeprowadzone w dokładny sposób, nawet jeżeli są nieformalne, pomagają w zaprojektowaniu wstępnego kształtu produktu interaktywnego. Można śmiało powiedzieć, że w kilku znanych projektach zwyciężyła wizja skutecznego lidera, który wprowadził swój produkt nie patrząc zupełnie na opinie i zwyczaje użytkowników, którzy następnie mieli zostać klientami. Owszem, zdarzają się takie sytuacje, lecz niestety stanowią bardziej wyjątek niż regułę. Analizując wspomniany fakt powinniśmy być szczególnie ostrożni przy wprowadzaniu wizji firmy w życie. Nikt nie zwróci nam później przeznaczonego na bezużyteczny produkt budżetu. 

Badania UX to tylko wierzchołek góry lodowej 

Badanie user experience to tylko jedna z wielu czynności, jakie składają się na skuteczne projektowanie, a następnie kodowanie produktu interaktywnego. Badania uzupełniane są późniejszą analizą, ewaluacją i projektowaniem kolejnego etapu procesu. Same badania natomiast często wymagają użycia profesjonalnych narzędzi w formie fizycznej i internetowej do analizy i interpretacji danych. Dopiero, gdy powstanie zapewnienie o dopięciu wszystkich wcześniejszych etapów na ostatni guzik, można przejść do etapu tworzenia właściwego oprogramowania. Pamiętajmy jednak, że dzięki zarządzaniu zwinnemu na każdym etapie projektu możemy nieco zmienić kurs, projektować kolejne elementy i stopniowo je kodować. Dzięki temu klient otrzymuje realną wartość biznesową, a sam produkt dopasowany jest do oczekiwań rynku. 

Mimo solidnego zaplecza argumentacyjnego, które stoi za realizacją badań, nie zawsze są one konieczne. Istnieją sytuacje, w których stosunek dostępnych danych do oczekiwanych rezultatów jest na tak dobrym poziomie, że udaje się wypracować razem wartościowe rozwiązanie. Chętnie porozmawiamy o konkretnym projekcie i zalecimy rozwiązania, które okażą się najbardziej opłacalne w konkretnym przypadku.